Het ambtenarenrecht betreft arbeidsrecht tussen een overheidsinstelling en een door deze aangestelde ambtenaar. In plaats van het burgerlijk recht wordt de rechtsverhouding gedicteerd door het publiekrecht. Het ambtenarenrecht is derhalve onderdeel van het bestuursrecht, zodat onder andere de Algemene Wet Bestuursrecht in de rechtsverhouding tussen een overheidsorgaan en een burger van toepassing is. Omdat een ambtenaar in zijn functie wordt benoemd is er geen ruimte om te onderhandelen over arbeidsvoorwaarden. De arbeidsvoorwaarden zijn vastgelegd in een door de overheid vastgesteld reglement, zoals: voor de politie het Besluit algemene rechtspositie politie (Barp) en het Besluit bezoldiging politie (Bbp); voor de militair het Algemeen militair ambtenarenreglement (AMAR), het Inkomstenbesluit Militairen, de Inkomstenregeling militairen (IRM) en de Regeling vergoeding voor overwerk, onregelmatigheid, beschikbaarheid en bereikbaarheid (VROB).
Voor gemeenten, provincies en het Rijk is sinds 1 januari 2020 de Wet normalisering rechtspositie ambtenaren (Wnra) van toepassing. Deze wet heeft tot doel de rechtspositie van ambtenaren zo veel mogelijk gelijk te stellen met die van burgers uit het gewone bedrijfsleven. De voorheen geldende aanstellingen van ambtenaren werkzaam voor een van de ministeries, Rijkswaterstaat, RIVM, IND, DUO, SVB, UWV, CBR, CBS, KVK, ACM en ZINL zijn omgezet naar reguliere arbeidsovereenkomsten en cao's. Daarmee zijn zij onder het bereik van het privaatrecht gekomen. Op grond hiervan zijn alle bestaande beslissingen, afspraken en toezeggingen onderdeel van de arbeidsovereenkomst gaan uitmaken. De arbeidsvoorwaarden die de normaliseringswet beoogt te regelen betreffen onder andere: de duur van het dienstverband; bezoldiging; werktijden; rooster; verlof; faciliteiten voor de uitoefening van de functie; studiefaciliteiten etc.. Voor het onderwijs zijn de cao PO en de cao voor het voortgezet onderwijs van toepassing. Hoewel strikt genomen de ambtelijke status van ambtenaar niet is vervallen betekent dat het ambtenarenrecht vervangen is door het arbeidsrecht. Een ambtenaar kan pas ontslagen worden na toestemming van het UWV of na ontbinding van de arbeidsovereenkomst door de kantonrechter. Het arbeidsrecht kent wat dat betreft een gesloten stelsel van ontslaggronden. De voorheen geldende bovenwettelijke WW is vervangen door de transitievergoeding. Ook het eenzijdige karakter van de aanstelling komt door de omzetting te vervallen. In het arbeidsrecht geldt immers de hoofdregel dat een wijziging van de arbeidsvoorwaarden alleen met instemming van de ambtenaar kan plaatsvinden. Na de inwerkingtreding van de Wet normalisering rechtspositie ambtenaren is het de overheid niet meer toegestaan de rechtspositie van de ambtenaar eenzijdig vast te stellen.
Naast de Wet normalisering rechtspositie ambtenaren is nog wel de Ambtenarenwet van toepassing, waarin regels omtrent de status van ambtenaren zijn vastgelegd, waaronder de ambtelijke status, ambtseed, integriteitsbeleid, het vervullen van vertrouwensfuncties en de beperking van grondrechten.
In onze advocatenpraktijk krijgen onze advocaten en juristen veel vragen op het gebied van het functioneren van ambtenaren, ziekte, schorsing en ontslag, reorganisaties en sociale zekerheid. Wij hebben dan ook specialistische kennis en brede ervaring opgebouwd op het gebied van het ambtenarenrecht. Uw probleem is bij ons daarom in goede handen. Belt u gerust en vraag naar een gratis kennismakingsgesprek van een 1/2 uur.
Advocaat ambtenarenrecht | advies en bijstand van een ambtenarenrecht advocaat
Heeft u vragen over een van onderstaande aandachtspunten, of zit u met een ander probleem, bel ons dan gerust.
- De vaste aanstelling en aanstelling in tijdelijke dienst
- Arbeidscontractanten
- Werktijden
- Vakantie en verlof
- Ziekte, arbeidsongeschiktheid en zwangerschap
- Bezoldiging
- Bevordering
- Disciplinaire maatregelen
- Reorganisatie
- Ontslag
- Klokkenluider
Lees verder:
Reikwijdte van het ambtenarenrecht
De ambtenaar wordt in zijn functie aangesteld
Wat betreft zijn functioneren, wordt de ambtenaar de maat genomen
Het ontslagrecht van de ambtenaar
Vergeet niet om binnen zes weken na het bestreden besluit bezwaar of beroep aan te tekenen
Advocaat ambtenarenrecht | reikwijdte van het ambtenarenrecht
Het ambtenarenrecht betreft het arbeidsrecht voor overheidspersoneel en is niet gelijk aan het reguliere arbeidsrecht dat in het bedrijfsleven van toepassing is. Bij de toepassing van het ambtenarenrecht staat de rechtspositieregeling van de ambtenaar centraal. De Ambtenarenwet geeft in artikel 1 een omschrijving van het begrip ambtenaar:
"Ambtenaar is degene die is aangesteld om in openbare dienst werkzaam te zijn".
Onder de openbare dienst vallen echter ook privaatrechtelijke organisaties waarop de overheid krachtens de statuten van de organisatie invloed kan uitoefenen. Deze invloed dient dan echter wel zodanig te zijn dat;
1. de overheid een overwegende invloed heeft op de samenstelling van het bestuur en de benoeming van de bestuursleden;
2. de overheid heeft een belangrijke invloed op de financiën van de rechtspersoon;
3. de overheid speelt een rol ten aanzien van het personeelsbeleid;
4. een aantal besluiten van de rechtspersoon moet door of namens de overheid goedgekeurd worden.
Het gevolg hiervan is dat de werknemers, hoewel zij in dienst zijn van de privaatrechtelijke rechtspersoon, toch als ambtenaar worden beschouwd. Van het ambtenaarschap is echter degene uitgesloten die een arbeidsovereenkomst naar burgerlijk recht heeft. De rechtspositie van de laatste wordt beheerst door de Wet normalisering rechtspositie ambtenaren (Wnra), het reguliere privaatrecht en het arbeidsrecht.
Hoewel de ambtenarenwet een algemene omschrijving geeft van het begrip ambtenaar is het van groot belang bij een conflict tussen een ambtenaar en de overheid de toepasselijke rechtspositieregeling van de ambtenaar te onderkennen en op te vragen. Per regeling kan het begrip "ambtenaar" verschillen. Er zijn nog steeds eenzijdig vastgestelde publiekrechtelijke regelingen, die de rechtspositie van de ambtenaar bepalen. Het gaat daarom niet om privaatrechtelijke overeenkomsten en zij betreffen zeker geen CAO 's in de zin van de Wet op de CAO. Ronduit verwarrend is daarom dat sommige rechtspositieregelingen van ambtenaren ten onrechte worden aangeduid als CAO' s. Bijvoorbeeld de CAO Academische Ziekenhuizen en de CAO Nederlandse Universiteiten.
De klassieke ambtenaar heeft geen arbeidsovereenkomst maar een aanstelling. De aanstelling en het ontslag worden gegeven in de vorm van een besluit. Een ambtenaar kan geconfronteerd worden met diverse soorten besluiten; reorganisatiebesluit, herplaatsingsbesluit, schorsingsbesluit, disciplinaire maatregel, ontslagbesluit, salarisbesluit en officiële beoordelingen. Wanneer u het niet eens bent met een dergelijk besluit dan kunt u daartegen bezwaar of beroep aantekenen. Het kan voorkomen dat er gelijktijdig meerdere bezwaren en/of beroepen naast elkaar lopen. Wanneer niet binnen de daartoe gestelde termijn bezwaar of beroep tegen een besluit aangetekend wordt dan heeft het desbetreffende besluit formele rechtskracht bekomen. Dat betekent dat er niets meer tegen te doen is. Maar ook het burgerlijk recht kent vervaltermijnen die gerespecteerd moeten worden. Dat kan het ambtenarenrecht knap ingewikkeld maken. Het is derhalve van belang om als u vragen heeft om tijdig een advocaat te raadplegen. Advocatenkantoor Bosman is thuis in het ambtenarenrecht en geeft u deskundig advies.
De afgelopen jaren is in het ambtenarenrecht zoveel mogelijk aansluiting gezocht bij de arbeidsverhoudingen in de marktsector. Dat heeft zich onder meer geuit in het van toepassing worden op ambtenaren van de Wet normalisering rechtspositie ambtenaren en van gelijkstelling voor ambtenaren van diverse sociale zekerheidswetten, zoals de WIA, ZW en WW.
Advocaat ambtenarenrecht | de ambtenaar wordt in zijn functie aangesteld
Een ambtenaar is in dienst van een overheidsorganisatie. Hij wordt door middel van een aanstellingsbesluit door de openbare dienst c.q. het bevoegd gezag in zijn functie benoemd. Deze aanstelling wordt, in afwijking van de regels van de artikelen 7: 610 en verder Burgerlijk Wetboek door de regels van het bestuursrecht beheerst. Een ambtenaar wordt aangesteld door middel van een besluit. Dit betreft een eenzijdige rechtshandeling. De ambtenaar wordt schriftelijk in kennis gesteld welke functie de aanstelling betreft en welke salarisschaal daarmee correspondeert. Vaak wordt eerst een tijdelijke dienstverband aangeboden. Na afloop hiervan kan de aanstelling bij gebleken voldoende functioneren worden verlengd in een vast dienstverband. Het is het overheidsorgaan niet toegestaan om een tijdelijke aanstelling keer op keer te verlengen. Dat mag maximaal drie keer. De volgende verlenging wordt van rechtswege omgezet in een aanstelling voor onbepaalde tijd. Wanneer er binnen een termijn van zesendertig maanden de aanstelling vier of meer keer wordt verlengd dan wordt de aanstelling ook als een vaste aanstelling beschouwd. Ook wat dit betreft is het van belang om de toepasselijke rechtspositionele regeling te raadplegen.
Advocaat ambtenarenrecht | wat betreft zijn functioneren, wordt de ambtenaar de maat genomen
Beslissingen aangaande het functioneren van de ambtenaar dient het bestuursorgaan zorgvuldig voor te bereiden en goed te motiveren. Een dergelijk besluit moet daarom niet alleen met concrete feiten onderbouwd zijn, maar dient ook begrijpelijk te zijn. Hoewel besluiten omtrent het functioneren van een ambtenaar niet altijd op functioneringsverslagen en beoordelingsgesprekken berusten, zijn dergelijke documenten in de praktijk erg belangrijk. Anders dan een beoordelingsgesprek heeft een functioneringsgesprek een tweezijdig karakter. Een beoordeling is eenzijdig van karakter. De leidinggevende van de ambtenaar mag ten aanzien van zijn beoordeling ook gebruik maken van bij de ambtenaar bekende informanten.Toch kunnen ook andere bewijsstukken erop gericht zijn het disfunctioneren van de ambtenaar aan te tonen.
De vraag of een ambtenaar disfunctioneert is daarom niet altijd eenduidig te beantwoorden. Veelal wordt bij een beoordeling de kwaliteit van de werkzaamheden, gedrag, houding en de communicatieve vaardigheden van de ambtenaar betrokken. Een disfunctionerende ambtenaar kan worden ontslagen.
Advocaat ambtenarenrecht | het ontslagrecht van de ambtenaar
Ook het ontslagrecht van de klassieke ambtenaar wijkt af van de regeling van het civiele arbeidsrecht. Een ontslag van een ambtenaar is niet beperkt tot onvoldoende functioneren als reden. Het nog niet door de Wet normalisering rechtspositie ambtenaren genormaliseerde ambtenarenrecht wordt beheerst door een gesloten ontslagsysteem zoals; ontslag wegens disfunctioneren, ontslag wegens arbeidsongeschiktheid, reorganisatieontslag, ontslag op eigen verzoek, ontslag wegens zeer ernstig plichtsverzuim c.q. disciplinair ontslag en ontslag op overige gronden. Deze laatste ontslaggrond wordt vaak toegepast als de sfeer op de werkvloer ernstig is verstoord. Er is dan vaak sprake van een onverenigbaarheid van karakters of wel een incompatibilite des humeurs tussen de ambtenaar en de leidinggevende. Voorafgaand aan een ontslag kan een schorsing plaatsvinden of een opdracht aan de ambtenaar om (in het belang van de dienst) tijdelijk andere werkzaamheden te verrichten. Een dergelijke beslissing moet schriftelijk genomen worden, waarna er bezwaar bij het bestuursorgaan en daarna beroep bij de rechtbank en zonodig hoger beroep bij de Centrale Raad van Beroep openstaat. De Centrale Raad van Beroep is de hoogste rechter op het gebied van het sociale bestuursrecht, ambtenarenrecht en delen van het pensioenrecht.
Wanneer er sprake is van eervol ontslag dan kan de ambtenaar afhankelijk van de toepasselijke rechtspositionele regeling aanspraak maken op een werkloosheidsuitkering een bovenwettelijke uitkering of een transitievergoeding.
Advocaat ambtenarenrecht | vergeet niet om binnen zes weken na het bestreden besluit bezwaar of beroep aan te tekenen
Wanneer uw functioneren als ambtenaar ter discussie wordt gesteld en een schorsing, ontslag of andere rechtspositionele maatregel dreigt dan is het verstandig om direct rechtskundige bijstand in te roepen. De in het ambtenarenrecht genomen en te nemen besluiten kunnen in de regel slechts binnen zes weken nadat zij genomen zijn door middel van een procedure aangevochten worden. Wanneer u met een rechtspositionele maatregel of een ander besluit geconfronteerd wordt laat u dan tijdig door Advocatenkantoor Bosman te Arnhem bijstaan. Wij hebben de vereiste deskundigheid in huis en zijn daarom bij uitstek het advocatenkantoor om u in dergelijke geschillen bij te staan.
Advocaat ambtenarenrecht | uw probleem is bij ons in goede handen
Advocatenkantoor Bosman wordt regelmatig geconfronteerd met geschillen op het gebied van het ambtenarenrecht. Bent u ambtenaar en hebt u een probleem met uw leidinggevende en/of collega's of dreigt er een disciplinaire maatregel of zelfs ontslag dan kunt u altijd en zonder verplichtingen contact opnemen met ons kantoor. Onze advocaten zetten zich in om uw belangen optimaal te behartigen en hebben ruime ervaring en kennis op het gebied van het ambtenarenrecht. Bel vrijblijvend: 026-3882351. Voor meer informatie over het kantoor zie: www.bosmanadvocaten.nl, onder home.